توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های قانونی مانند ماده 61، چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای را برای صنعت انرژی رقم می‌زند. این قانون، با تضمین خرید برق تولیدی از منابع پاک، فرصتی طلایی برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند تا در احداث نیروگاه‌های خورشیدی مشارکت داشته باشند. از این رو، با رفع موانع و چالش‌های احتمالی، می‌توان به سمت آینده‌ای پایدارتر و سازگار با محیط زیست در حوزه انرژی گام برداشت. سرمایه‌گذاران علاقه‌مند می‌توانند با پیروی از راهکارهای ماده 61 اصلاح الگوی مصرف، در این مسیر گام بردارند و به توسعه انرژی‌های پاک کمک کنند.
انواع مدل های احداث نیروگاه خورشیدی
سرمایه‌گذاران می‌توانند برای احداث نیروگاه خورشیدی طبق ماده 61 اصلاح الگوی مصرف به یکی از روش‌های زیر اقدام نمایند:
1. احداث نیروگاه محدود به انشعاب برق (پشت بامی)
وزارت نیرو با هدف ترغیب شهروندان به سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه‌های کوچک مقیاس و نیروگاه‌های خورشیدی نصب‌شده روی بام، طرح خرید تضمینی برق تجدیدپذیر را برای این افراد راه‌اندازی کرده است. بر اساس این طرح و طبق ماده 61 قانون اصلاح الگوی مصرف، افرادی که در خانه یا کسب‌وکار خود اقدام به نصب نیروگاه‌های خورشیدی کوچک کنند، می‌توانند با امضای یک قرارداد 20 ساله، برق تولیدی خود را به شبکه برق بفروشند و از این طریق درآمد کسب کنند. این اقدام نه تنها به تأمین انرژی پایدار کمک می‌کند بلکه فرصتی عالی برای استفاده از منابع تجدیدپذیر و کسب درآمد از آنها نیز فراهم می‌آورد. با توجه به اهمیت انرژی‌های تجدیدپذیر در آینده، این طرح می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی و محیط زیست نیز کمک شایانی نماید.
در نیروگاه‌های خورشیدی، مشترکان خانگی و تجاری می‌توانند با ظرفیت دو برابری، درخواست نصب پنل‌های خورشیدی بر روی پشت‌بام خود را ثبت کنند. این فرآیند تحت نظارت پیمانکاران مورد تأیید ساتبا صورت می‌گیرد تا کیفیت و امنیت پروژه تضمین شود. مزایای این اقدام شامل دسترسی به انرژی پاک و تجدیدپذیر، کاهش هزینه‌های انرژی و همچنین افزایش ارزش املاک است.
شرایط قرارداد احداث نیروگاه خورشیدی انشعابی یا پشت بامی
- خرید تضمینی برق تجدیدپذیر به مدت بیست سال
- نرخ پایه خرید تضمینی هرساله توسط وزیر نیرو مشخص می گردد
- تعدیل نرخ پایه قرارداد از تاریخ بهره برداری
- ضریب اصلاحی 60 درصدی نرخ خرید در ابتدای سال هشتم، دوازدهم و شانزدهم
مزایای احداث سامانه خورشیدی انشعابی پشت بامی
احداث سامانه‌های خورشیدی انشعابی پشت بامی، مزایای قابل توجهی برای خانواده‌ها به همراه دارد. یکی از این مزایا، ایجاد درآمد پایدار و تضمینی برای خانواده‌ها است. با تولید برق از انرژی خورشیدی، خانواده‌ها می‌توانند بخشی از هزینه‌های خود را کاهش دهند و حتی به فروش برق اضافی به شبکه‌های ملی بپردازند.
همچنین، درآمد حاصل از فروش برق تجدیدپذیر با توجه به تورم، به تدریج افزایش می‌یابد. این به این معنی است که با گذر زمان، عواید خانواده‌ها از این سیستم‌ها نه تنها ثابت می‌ماند بلکه به طور مداوم رشد خواهد کرد.
علاوه بر این، نصب سامانه‌های خورشیدی بر روی پشت بام‌ها می‌تواند به افزایش ارزش ملک یا ساختمان کمک کند. خریداران معمولاً به خانه‌هایی که دارای سیستم‌های انرژی تجدیدپذیر هستند، توجه بیشتری نشان می‌دهند، زیرا این سیستم‌ها نشان‌دهنده صرفه‌جویی در هزینه‌ها و تعهد به محیط زیست هستند. بنابراین، سرمایه‌گذاری در این سامانه‌ها نه تنها به بهبود وضعیت مالی خانواده‌ها کمک می‌کند، بلکه به ارزش دارایی‌های آنها نیز افزوده می‌شود.
2. احداث نیروگاه خورشیدی در زمین شخصی و یا شهرک صنعتی
مطابق آیین‌نامه اجرایی ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی (مصوب ۱۴ بهمن ۱۳۹۴ هیئت وزیران به شماره ۱۵۳۴۴۰/ت۵۲۳۷۵هـ)، اشخاص حقیقی و حقوقی مالک زمین (اعم از شخصی یا واقع در شهرک‌های صنعتی) مجاز به احداث نیروگاه‌های خورشیدی تا سقف ظرفیت ۳ مگاوات می‌باشند. بدین ترتیب، سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر، نسبت به تولید برق به شیوه‌ای پایدار و اقتصادی اقدام نمایند.
بر اساس مفاد آیین‌نامه اجرایی ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی (به شماره ۱۵۳۴۴۰/ت۵۲۳۷۵هـ مصوب هیئت وزیران در تاریخ ۱۴/۱۱/۱۳۹۴)، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که مالک زمین هستند (چه مالکیت شخصی و چه در محدوده شهرک‌های صنعتی)، می‌توانند نسبت به ساخت نیروگاه خورشیدی با حداکثر ظرفیت ۳ مگاوات اقدام کنند. این امر فرصتی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌آورد تا با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر، به تولید برق به روشی مقرون‌به‌صرفه و سازگار با محیط زیست بپردازند.
شرایط قرارداد احداث نیروگاه خورشیدی در زمین شخصی یا شهرک های صنعتی
- خرید تضمینی برق تجدیدپذیر به مدت 20 سال؛
- نرخ پایه خرید تضمینی هرساله توسط وزیر نیرو ابلاغ می‌شود؛
- تعدیل نرخ پایه قرارداد از تاریخ بهرهبرداری؛
- ضریب اصلاحی 60درصدی نرخ خرید در ابتدای سال هشتم، دوازدهم و شانزدهم؛
- برای املاک شخصی دارای انشعاب برق، بیشترین توان مجاز برای احداث نیروگاه خورشیدی، دو برابر ظرفیت انشعاب موجود (حداکثر تا ۲۰۰ کیلووات) می‌باشد. این میزان برای املاک فاقد انشعاب، حداکثر تا ۳ مگاوات در نظر گرفته شده است.
مزایای احداث نیروگاه خورشیدی در زمین شخصی یا شهرک های صنعتی
احداث نیروگاه‌های خورشیدی در زمین‌های شخصی یا شهرک‌های صنعتی، مزایای متعددی را به همراه دارد که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش هزینه‌ها کمک کند. این نوع نیروگاه‌ها به عنوان منبعی پایدار و تجدیدپذیر از انرژی شناخته می‌شوند و می‌توانند به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک کنند.
یکی از مهم‌ترین مزایای نیروگاه‌های خورشیدی، کاهش هزینه‌های انرژی است. با تولید انرژی از خورشید، صاحبان زمین می‌توانند تا حد زیادی هزینه‌های برق خود را کاهش دهند. این امر به ویژه برای صنایع و کسب‌وکارها که در مصرف انرژی بالایی دارند، بسیار حائز اهمیت است.
علاوه بر این، نیروگاه‌های خورشیدی به کاهش آلایندگی محیط زیست کمک می‌کنند. با جایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی خورشیدی، میزان گازهای گلخانه‌ای کاهش یافته و به حفظ محیط زیست کمک می‌شود. این موضوع نه تنها برای طبیعت مفید است، بلکه می‌تواند به بهبود تصویر برند و مسئولیت اجتماعی کسب‌وکارها نیز منجر شود.
نیروگاه‌های خورشیدی همچنین می‌توانند به افزایش ارزش زمین‌های شخصی و صنعتی کمک کنند. با نصب این نیروگاه‌ها، زمین‌ها به یک منبع درآمد پایدار تبدیل می‌شوند و این موضوع می‌تواند جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران و خریداران ایجاد کند.
در نهایت، احداث این نیروگاه‌ها می‌تواند به ایجاد اشتغال محلی کمک کند. با افزایش تقاضا برای نصب و نگهداری سیستم‌های خورشیدی، فرصت‌های شغلی جدیدی در این حوزه شکل می‌گیرد که به بهبود وضعیت اقتصادی منطقه کمک می‌کند. این عوامل در کنار هم، نشان‌دهنده اهمیت و ارزش احداث نیروگاه‌های خورشیدی در اراضی شخصی و شهرک‌های صنعتی هستند.
3. احداث نیروگاه در شهرک های تخصصی خورشیدی
به منظور تشویق سرمایه‌گذاری در انرژی خورشیدی و کاهش موانع مالی احداث نیروگاه در مناطق مستعد، برنامه‌ای برای راه‌اندازی شهرک‌های اختصاصی انرژی خورشیدی در دست اجرا است. این برنامه، ضمن فراهم آوردن زیرساخت‌های مورد نیاز و ارائه خدمات متمرکز، زمین‌هایی را با حداقل قیمت در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. در این شهرک‌ها، امکان احداث نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت نهایی ۳ مگاوات برای بخش خصوصی مهیا خواهد بود. برق تولیدی این واحدها، توسط سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا)، طی قراردادی ۲۰ ساله و با قیمتی معین که قابلیت تعدیل دارد، به صورت تضمینی خریداری می‌شود.
شرایط قرارداد احداث نیروگاه در شهرک تخصصی خورشیدی
- خرید تضمینی برق به مدت 20 سال
- ظرفیت نیروگاه بین 20 کیلووات تا 3 مگاوات براساس نقشه جانمایی شهرک
- نرخ پایه خرید تضمینی هرساله توسط وزیر نیرو ابلاغ میگردد
- تعدیل نرخ پایه قرارداد از تاریخ بهرهبرداری با ظرفیت کامل یا بهرهبرداری تجاری
- اعمال ضریب اصلاحی 60درصدی نرخ خرید در ابتدای سال‌های هشتم، دوازدهم و شانزدهم.
مزایای احداث نیروگاه در شهرک تخصصی انرژی خورشیدی
مزایای راه‌اندازی نیروگاه در شهرک‌های تخصصی انرژی خورشیدی بسیار قابل توجه است. این نوع نیروگاه‌ها به دلیل استفاده از منبع انرژی پاک و بی‌نظیر خورشید، می‌توانند به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک کنند. با توجه به افزایش نگرانی‌ها در مورد تغییرات اقلیمی و اثرات منفی آن، سرمایه‌گذاری در انرژی خورشیدی نه تنها یک انتخاب اقتصادی هوشمند است، بلکه یک اقدام مسئولانه به شمار می‌آید.
علاوه بر این، ایجاد نیروگاه‌های خورشیدی در شهرک‌های تخصصی می‌تواند به ایجاد شغل‌های جدید و افزایش درآمد محلی منجر شود. این نیروگاه‌ها نه تنها نیاز به نیروی کار متخصص دارند، بلکه می‌توانند به صنایع جانبی نیز رونق ببخشند. همچنین، با توسعه زیرساخت‌های لازم برای انرژی خورشیدی، منطقه می‌تواند به قطب انرژی‌های تجدیدپذیر تبدیل شود و به جذب سرمایه‌گذاران جدید کمک کند.
از طرفی، استفاده از انرژی خورشیدی موجب کاهش هزینه‌های انرژی برای مصرف‌کنندگان و صنایع می‌شود. با گذر زمان، این سرمایه‌گذاری‌ها منجر به صرفه‌جویی‌های قابل توجهی در هزینه‌ها خواهد شد. به طور کلی، توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در شهرک‌های تخصصی نه تنها به نفع محیط زیست است، بلکه برای اقتصاد محلی و ایجاد فرصت‌های شغلی نیز بسیار سودمند خواهد بود.
نظرات کاربران