سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی خورشیدی، به عنوان یک راهبرد مهم برای رسیدن به توسعه پایدار و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی در جوامع مختلف مطرح است. با توجه به نگرانی‌های فزاینده در مورد تغییرات آب و هوایی و اثرات مخرب سوخت‌های فسیلی، مردم و دولت‌ها به دنبال راه‌حل‌های پایدارتری مانند انرژی خورشیدی هستند. این گرایش به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر نه تنها به دلیل آگاهی‌های زیست‌محیطی، بلکه به خاطر چالش‌های مرتبط با تأمین انرژی و ناترازی منابع، در بسیاری از کشورها در حال وقوع است.
دولت ایران در مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، مدل‌های مختلفی را برای ترویج و گسترش برق پاک به کار گرفته است. این مدل‌ها فرصت‌های سرمایه‌گذاری متنوعی را برای بخش خصوصی فراهم می‌کنند، از جمله ایجاد مزارع خورشیدی وسیع، نصب پنل‌های خورشیدی در اماکن مسکونی و تجاری، و حتی تأمین انرژی برای استخراج رمز ارزها. این اقدامات نه تنها به سمت استفاده از منابع انرژی پایدار حرکت می‌کنند، بلکه محرک ایجاد شغل و رونق اقتصادی در مناطق مختلف هستند.
صنعت خورشیدی ایران شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه‌های مختلف بوده است. این مقاله به بررسی طیف وسیعی از مدل‌های پیشران و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌پردازد. هدف لیمو سولار انرژی ارائه راهکارهایی برای کسب درآمد پایدار و حل مشکلات انرژی است. با مطالعه این مقاله، می‌توانید با روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری در صنعت خورشیدی آشنا شوید و از مزایای آن بهره‌مند شوید. این راهنما، گامی مهم در جهت توسعه پایدار و آینده‌ای روشن است.
1. ماده 61 قانون اصلاح الگوی مصرف
مطابق این ماده قانونی، وزارت نیرو مکلف به پشتیبانی از توسعه‌ی بهره‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور است. این انرژی‌ها شامل انرژی خورشیدی، بادی، زمین‌گرمایی، برق‌آبی کوچک، دریایی و زیست‌توده می‌شوند. از جمله مهم‌ترین راهکارها در این زمینه، انعقاد قراردادهای خرید تضمینی برق تجدیدپذیر با تولیدکنندگان بخش غیردولتی برای دوره‌های زمانی طولانی است. این قراردادها با دوره‌ی زمانی ۲۰ ساله منعقد می‌شوند و نرخ و ضوابط خرید برق تولیدی از این منابع، توسط هیئت وزیران و بنابر پیشنهاد وزارت نیرو، مشخص می‌گردد. مقصود از این تمهیدات، روان‌سازی و یکپارچه‌سازی فعالیت‌های مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر می‌باشد.
مطابق با این قانون، سرمایه‌گذاران خصوصی می‌توانند از طریق سه مسیر متفاوت، با احداث نیروگاه‌های خورشیدی و فروش برق تضمینی تولید شده به شبکه، کسب درآمد کنند. این سه مسیر عبارتند از: نصب نیروگاه‌های خورشیدی کوچک مقیاس متصل به شبکه (خانگی یا انشعابی)، ایجاد نیروگاه در شهرک‌های تخصصی انرژی خورشیدی، و احداث نیروگاه در اراضی شخصی یا شهرک‌های صنعتی. تمامی این روش‌ها تحت پوشش ضوابط خرید تضمینی برق تجدیدپذیر قرار دارند و تفاوت‌های آن‌ها عمدتاً در جزئیات اجرایی و تسهیلات مرتبط با احداث و راه‌اندازی نیروگاه است.
2. ماده 16 قانون جهش تولید دانش بنیان
مطابق این ماده قانونی، با هدف رونق بخشیدن به بازار برق تولید شده از منابع پاک و نیز توسعه و پیشرفت شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، واحدهای صنعتی با مصرف بیش از یک مگاوات برق، مکلف شده‌اند از آغاز سال ۱۴۰۲، دست‌کم یک درصد از برق مصرفی سالیانه خود را از محل احداث و بهره‌برداری از نیروگاه‌های تجدیدپذیر تامین نمایند. این سهم تا انتهای پنجمین سال اجرای این قانون، می‌بایست به حداقل پنج درصد برسد.
صنایع، طبق مقررات، دو گزینه برای تأمین برق تجدیدپذیر دارند. اول، می‌توانند نیروگاه‌های خود را تأسیس کنند، و یا دوم، از طریق تابلوی برق سبز، برق مورد نیاز خود را خریداری نمایند. در صورت عدم رعایت این ضوابط، وزارت نیرو مجاز است تا تعرفه برق تجدیدپذیر را برای درصد مشخصی از مصرف برق آن‌ها اعمال کند.
3. ساز و کار تهاتر انرژی صنایع (خودتامین)
در سال‌های اخیر، کمبود انرژی و قطعی‌های مکرر برق، چالش‌های بزرگی را برای بخش صنعت به وجود آورده است. این وضعیت نه تنها منجر به کاهش تولید و افزایش هزینه‌ها شده، بلکه فرصت‌های شغلی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. به خصوص در فصولی که مصرف انرژی بالا می‌رود، مانند تابستان و زمستان، این مشکل شدت بیشتری یافته و صنعتگران را با مشکلات جدی مواجه کرده است.
وزارت نیرو، با درک این شرایط دشوار، راهکاری نوآورانه ارائه داده است. هدف، همکاری با صنایع پرمصرف برای بهره‌گیری از نیروگاه‌های تجدیدپذیر است تا بتوان برق پایدار و بدون وقفه‌ای را برای صنایع تامین کرد. این اقدام، گامی مهم در جهت رفع مشکلات ناشی از کمبود انرژی است و می‌تواند به بهبود شرایط و رونق فعالیت‌های صنعتی کمک شایانی کند.
طبق مصوبه اخیر مجلس با شماره 1401/35078/20/100 در تاریخ 11 تیر 1401، امکانات جدیدی برای صنایع در زمینه انرژی تجدیدپذیر فراهم شده است. این قانون به صنایع اجازه می‌دهد که با احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر در سراسر کشور، برق تولیدی را به طور مستقیم و بدون وقفه در بازه‌های زمانی مشخص دریافت کنند. این مصوبه تضمین می‌کند که صنایع در مواقع ضروری و بحرانی، از برق پایدار و مطمئن برخوردار باشند.
4. عرضه برق تجدیدپذیر در تابلوی سبز بورس انرژی
سرمایه‌گذاران در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، با پیروی از دستورالعمل بورس انرژی، فرصت عرضه مستقیم برق تولیدی خود در بازار بورس را دارند. این فرآیند، مبتنی بر سازوکار عرضه و تقاضا است و به خریداران متنوعی از جمله صنایع دانش‌بنیان، مراکز استخراج رمز ارز، و دستگاه‌های اجرایی، امکان خرید برق مورد نیاز خود را از این بازار رقابتی می‌دهد. خریداران می‌توانند از مزایایی مانند معافیت از برنامه‌های مدیریت مصرف وزارت نیرو بهره‌مند شوند.
5. تامین برق مراکز استخراج رمز ارز با نیروگاه‌های تجدیدپذیر
در سال‌های اخیر، با توجه به صدور مجوزهای متعدد برای استخراج رمزارز، شاهد رشد چشمگیری در تعداد مزارع استخراج در کشور هستیم. با این حال، در فصولی که مصرف انرژی در اوج خود است، تأمین برق این مزارع با چالش‌هایی مواجه می‌شود. برای رفع این مشکل، وزارت نیرو راهکاری نوآورانه ارائه کرده است. این وزارتخانه دستورالعملی را تدوین کرده که به مزارع استخراج رمزارز اجازه می‌دهد از طریق راه‌اندازی نیروگاه‌های تجدیدپذیر، برق مورد نیاز خود را به طور مداوم تأمین کنند. با پیروی از این دستورالعمل، مزارع می‌توانند با ایجاد نیروگاه‌های تجدیدپذیر، به میزان تولید برق خود بیفزایند و تضمین کنند که در تمام طول سال، بدون وقفه به انرژی دسترسی خواهند داشت.
6. الزام چاه‌های کشاورزی برای تامین برق با احداث نیروگاه تجدیدپذیر
در راستای مدیریت بهینه مصرف برق در ساعات پیک، وزارت نیرو تدابیری را اتخاذ کرده است. این اقدام شامل قطع موقت برق موتور پمپ‌های چاه‌های آب در ساعات مشخصی از روز است، که معمولاً از ۱۱ صبح تا ۴ بعدازظهر می‌باشد. این استراتژی به منظور مدیریت بحران برق و تضمین ثبات شبکه برق سراسری در نظر گرفته شده است.
با این حال، وزارت نیرو با درک تأثیرات احتمالی بر بخش کشاورزی، گام مهمی را برداشته است. مصوبه‌ای صادر شده که به چاه‌های کشاورزی مجهز به نیروگاه‌های تجدیدپذیر، اجازه می‌دهد در ساعات اوج مصرف، از خاموشی‌های برق معاف باشند. این مصوبه با شماره ۱۴۰۳/۱۲۴۱۵/۲۰/۱۰۰، تضمین می‌کند که این چاه‌ها بتوانند بدون وقفه در ساعات بحرانی، به فعالیت خود ادامه دهند. این تصمیم، نه تنها به ثبات شبکه برق کمک می‌کند، بلکه از تأثیرات منفی بر بخش کشاورزی نیز جلوگیری می‌نماید.
با توجه به قانون جدید، چاه‌های کشاورزی که از انرژی خورشیدی برای تامین حداقل ۸۰% از برق مورد نیاز خود استفاده می‌کنند، از معافیت‌های ویژه‌ای برخوردار خواهند شد. این طرح نه تنها به حفظ منابع آبیاری کمک می‌کند، بلکه کشاورزان را قادر می‌سازد تا با اتکا به انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر، به خودکفایی و پایداری در تامین انرژی دست یابند.
7. استقلال از شبکه و تامین برق با سیستم خورشیدی آفگرید
استفاده از سیستم‌های آفگرید، روشی انقلابی در بهره‌گیری از انرژی خورشیدی است که به افراد این قدرت را می‌دهد تا از شبکه برق مرکزی جدا شده و خودکفا شوند. مزیت برجسته این سیستم‌ها، استقلال از شبکه برق است، به ویژه در مناطقی که دسترسی به برق سراسری دشوار یا غیرممکن است. با نصب تجهیزات آفگرید خورشیدی، افراد قادر خواهند بود برق مورد نیاز خود را از منابع تجدیدپذیر به دست آورند و بدون وابستگی به شبکه، انرژی پاک و پایدار را تجربه کنند. این فناوری، به خصوص در مناطق دورافتاده، راه‌حلی ایده‌آل برای تأمین انرژی است.
مالکان باغ‌ها و ویلاهای دورافتاده، با نصب نیروگاه‌های خورشیدی مستقل، می‌توانند از مزایای فراوان بهره‌مند شوند. این سیستم‌های خورشیدی، راه‌حلی ایده‌آل برای تامین انرژی پایدار و مقرون‌به‌صرفه است. با این انتخاب، آن‌ها قادر خواهند بود انرژی تجدیدپذیر و پاک را در اختیار داشته باشند و در عین حال، هزینه‌های خود را کاهش دهند. این راهکار نه تنها به نفع آن‌ها، بلکه گامی مثبت در جهت حفظ محیط زیست و منابع طبیعی است.
نظرات کاربران